Skúlanæmingar í Eysturkommunu fáa ókeypis barnabløð

Eysturkommuna hevur samtykt, at geva øllum næmingum í skúlanum í Eysturkommunu eitt ókeypis hald til antin Píkasjey ella til Strok, alt eftir floksstigi.

Strok og Pikasjey eru einastu barnabløð á føroyskum, um vit ikki rokna bløð hjá t.d. áhugafelagsskapum og trúarsamfeløgum upp í. Bløðini verða gjørd hjá Bókadeild Føroya Lærarafelag.

Í samband við hetta stigið, var skipað fyri lítlari samkomu í Leirvíkar skúla, har tveir næmingar luttóku, saman við umboðum frá skúlanum, Bókadeild Føroya Lærarafelag og Eysturkommunu.

Her kunnu tit annars lesa um sera áhugaverdu søguna um barnabløð í Føroyum:

Í fleiri enn 60 ár hevur barnablaðið STROK verið ein góður vinur hjá børnum og ungum – og soleiðis verður eisini í framtíðini!

Í STROK kanst tú lesa um alt, sum er týdningarmikið í lívnum. Um listafólk, dýr og børn her heima og úti í verð. Um ævintýr, undurfull ting og syrgiligar støður. Harafturat fært tú ynskimyndir at hanga á veggin, krossorð, tíðindi og skemtisøgur í hvørjum blað.

Tað vóru einaferð …

… fyri langari tíð síðan tveir lærarar, sum fingu eitt gott hugskot, nevniliga at gera eitt blað til børn. Lærararnir vóru Jacob Olsen, sum var lærari á Tvøroyri, og Sámal Johansen, sum var lærari í Vági. Saman við Føroya Lærarafelag góvu teir fyrsta Barnablaðið út í januar mánaði í 1929.

Blaðið var væl minni enn tað er nú, bara átta síður og prentað á avíspappír. Í fyrsta blaðnum skrivaðu blaðstjórarnir, at Barnablaðið fer at koma út tvær ferðir um mánaðin og kostar 75 oyru um fjórðingsárið ella tríggjar krónur um árið. Teir skriva eisini:

– Barnablaðið vil stuttleika tykkum við tíðindum, søgum, rímum, gátum og bíløtum; men tað vil eisini hava tykkum upp í leikin.

Teir heita á børnini um at skriva til blaðið og spyrja um ymiskt, skriva søgur og yrkingar og senda blaðnum ynski um brævaskifti. At enda verða børn biðin um at vera foreldrunum lýðin, góð við dýr, æra fosturlandið og so:

– Mennast til rættar menn og góðar kvinnur, latið føðilandið og foreldur tykkara ikki fáa skomm, men gleði og æru av tykkum.

Ikki eiti á!

Bara trý ár fyrst

Barnablaðið kom tó bara út í trý ár í fyrstu syftu. 1. januar 1959 – 40 ár seinni – kom blaðið afturíaftur, og eftir hetta er tað komið uttan steðg. Nú var blaðið nógv størri, umleið somu stødd sum tað er í dag, men framvegis bara átta s permuna. ð lit  ara u stødd komið uttan steðg.ørn kal vera til stuttleika við tíður langt.

Í 1967 broytti blaðið aftur snið. Tað minkaði nógv, men síðutalið vaks upp í 20. Eisini fekk blaðið ein lit á permuna.

Heilt fram til januar 1988 var bara ein litur á permuni. Men so broyttist eisini tað, tí frá 1988 til 1998 vóru perma, baksíða og tvær síður í miðjuni prentaðar í fullum litum.

1980-ini

Í 1980 varð avgjørt, at nú skuldi blaðið eisini vera ungdómsblað, og tí broytti tað navn til Barna- og ungdómsblaðið. Í 1986 varð tó gjørt av at taka gamla navnið, Barnablaðið, aftur. Nýggja blaðstjórnin helt hetta vera rættast, tí tey hildu tað vera sera torført at gera barnablað og ungdómsblað í einum.

1990-ini

Í 1990 verður Baldrian tikin av baksíðuni eftir 30 ár í blaðnum. Í hansara stað koma teknisøgur úr ævintýrheimi. Í 1994 er javnstøða í blaðstjórnini, tá ið tvær kvinnur og tveir menn manna hana. Saman árið verður Dunnaldur Dunna á fyrsta sinni prentaður á føroyskum í blaðnum.

Í 1996 hittu vit fyrstu ferð Gløgga Blobb. Hann skrivaði tá um alt møguligt frá vesikummum og pennum til klukkur og kaffi. Blobb er framvegis við í STROK, nú við brævkassa sínum, Spyr bara, har lesarar kunnu skriva til inn og spyrja um alt millum himmal og jørð.

Í 1998 eru fyri fyrstu ferð fleiri kvinnur enn menn í blaðstjórnini. Og hjá lesaranum vóru tvær sera sjónligar broytingar. Eftir summarfrítíðina í -98 skiftir blaðið navn til Strok & Snirr og verður prentað í litum, alt sum tað er. Tó verður navnið Barnablaðið – ella bara BB – framvegis nýtt sum logo. Strokparturin er ætlaður teimum størru børnunum, meðan Snirr er til yngstu lesararnar.

2000-ini

Í 2005 er aftur umskifti á skránni. Hóast hugskotið við Strok & Snirr-blaðnum at venda fekk góða undirtøku millum lesararnar, og blaðið neyvan hevur havt størri haldaraskara enn hesi árini, ásannaði blaðstjórnin, at meira fekst burturúr við bara einum blaði. Nú eitur tað STROK.

Í 2006 verður Beinta Johannessen blaðstjóri og tann fyrsta nakrantíð sett í fast starv á STROK.

– Tað er ein stórur heiður og ein stór ábyrgd at vera blaðstjóri á einum so gomlum og góðum blaði sum STROK. Haldi á at senda okkum tilfar til blaðið og at skriva til okkum og siga, hvat tykkum dámar við blaðnum, og hvat tit vilja broyta. Tí tað hevur stóran týdning, at tit lesarar elska blaðið.

2006 er eisini árið, tá ið STROK fyllir 50 ár, og í tí sambandi verður ein STROK-sangur gjørdur. Tað eru Meyla & Knøttur, sum syngja sangin, og árið eftir kemur fyrsta STROK-fløgan út við 11 sangum. Tit kenna kanska fleiri teirra, t.d. Lort í býin, Eitt ár størri og Slikksjúk fyri at nevna nakrar.

Í 2007 er fyrsta Lort í býin-showið í Norðurlandahúsinum. Showið er ógvuliga væl umtókt, og tí verður eitt show afturat árið eftir.

Í 2008 fær STROK sína fyrstu heimasíðu, strok.net ella Stroknetið. Nakað seinni varð domenið broytt til strok.fo.

Nú

Í 2017 fekk STROK ein viðleikara, sum eitur Píka7. Fyrst var Píkasjey ein heimasíða við flottum myndum, videobrotum og spennandi søgum um føroysk dýr. Í 2017 bleiv Píkasjey eisini eitt blað, har man kann lesa um børn, ymisk dýr og nógv annað spennandi og stuttligt. Og so eru ítriv og nógvar uppgávur at hugna sær við.

STROK og Píka7 koma nú út seks ferðir um árið. Umframt heimasíðu hevur STROK eisini eina YouTube-kanal og er á Facebook, Instagram og Snapchat undir navninum strok.fo. Píka7 hevur sjálvandi eisini eina heimasíðu, www.pikasjey.fo  og eina facebooksíðu til foreldrini.

Les meira um STROK her: https://www.strok.fo/bladid/